Jak ogrzewać, a nie truć?

Zanieczyszczone powietrze, które zalega w kotlinach górskich oraz w korytarzach gęsto zabudowanych ciągów ulic miasta, jest przyczyną występowania wielu dolegliwości, zwłaszcza u osób wrażliwych alergicznie, dzieci i ludzi w podeszłym wieku.
Pojawia się pytanie co zrobić, aby poprawić stan powietrza. Najskuteczniejsze w takim przypadku są bezpośrednie działania inwestycyjne polegające na wymianie źródeł ciepła na bardziej ekologiczne (sieć ciepłownicza, gaz) oraz na ociepleniu budynku, najlepiej uzupełnionego jeszcze o instalacje odnawialnych źródeł energii (pompy ciepła, kolektory słoneczne, ogniwa fotowoltaiczne). Wszystko to związane jest niestety ze sporymi jednorazowymi nakładami finansowymi. Istnieją możliwości uzyskania różnego typu pomocy w Urzędzie Miejskim w Bielsku-Białej, który od wielu lat udziela dotacji do likwidacji źródeł węglowych i montażu instalacji odnawialnych źródeł energii (dotacje otrzymało już 1670 ekologicznych kotłowni oraz 836 instalacji solarnych). Biuro Zarządzania Energią w Urzędzie Miejskim służy także poradami w zakresie rozwiązania różnorodnych problemów związanych z korzystaniem z energii elektrycznej czy cieplnej.

Jeśli jednak nie stać nas na tak kosztowne inwestycje, to istnieje szereg innych działań, przez które możemy przyczynić się do poprawy stanu naszego środowiska. Już przy zakupie paliwa warto sprawdzić czy jest ono zgodne z wymogami instrukcji obsługi kotła i czy ma certyfikat. Zbyt tanie paliwo powinno wzbudzić naszą podejrzliwość. Na pewno nie powinniśmy stosować jako opału żadnych odpadów, nawet
w małych ilościach, ani tych odpadów, które zwykło się traktować jako „bezpieczne” dla środowiska (niebezpieczny jest bowiem również np. papier ilustrowany, albo drewno lakierowane). Nie należy także stosować mułu węglowego lub mułoflotu, bo choć są na składach węglowych, wydzielają przy spalaniu bardzo szkodliwe substancje (planuje się wkrótce wprowadzenie zakazu ich stosowania). Nie bez znaczenia jest też sposób palenia w piecach i kotłach węglowych. Zmniejszenie emisji dymu można uzyskać w prosty sposób i bez wkładu finansowego przy spalaniu paliwa tzw. metodą „od góry”. Jest to technika, która wymaga zmiany nawyków w sposobie palenia, ale jednocześnie tania, prosta i skuteczna. Opisano ją wyczerpująco na stronie internetowej www.czysteogrzewanie.pl.

Inne tanie sposoby ograniczenia ilości emitowanych do atmosfery zanieczyszczeń polegają na oszczędzaniu ciepła przez:
– utrzymywanie temperatury w pomieszczeniach nie wyższej niż 20 stopni C,
– obniżanie temperatury na noc, w pomieszczeniach nieużywanych lub używanych rzadko,
zainstalowanie na grzejnikach zaworów termostatycznych i ich racjonalne wykorzystywanie,
– wietrzenie pomieszczeń krótko, a intensywnie,
– dbanie o stan techniczny oraz czystość kotła i kominów, częste usuwanie sadzy
i popiołów,
– ocieplenie przewodów instalacji grzewczej przebiegających przez pomieszczenia nieogrzewane,
– uszczelnienie nadmiernie nieszczelnych okien i drzwi zewnętrznych,
– dbanie o to, by grzejniki były czyste i nie przysłonięte.
Takie działania przyczynią się także do zmniejszenia zużycia paliwa.

Miasto Bielsko-Biała wraz z innymi śląskimi miastami współpracuje z władzami wojewódzkimi w celu ustalenia nowych uregulowań prawnych chroniących powietrze. Wkrótce możemy się spodziewać, że nie w każdym kotle będzie można spalać węgiel, a jakość węgla będzie pod większą kontrolą. Pamiętajmy też o bezwzględnym zakazie palenia śmieci i odpadów. Grożą za to dotkliwe kary finansowe. Z analiz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska wynika, że w Bielsku-Białej średnie roczne stężenie pyłu stopniowo spada i jest nieznacznie poniżej wartości maksymalnej dopuszczalnej, natomiast substancja najbardziej rakotwórczy benzo(a)piren, za emisję której odpowiedzialne są właśnie przydomowe kotłownie węglowe, wciąż utrzymuje się na poziomie 5-krotnego przekroczenia dopuszczalnego stężenia w powietrzu czyli wynosi 5 ng/m3.

Materiał powstał we współpracy z:
Biurem Zarządzania Energią
Urząd Miejski w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała, Plac Ratuszowy 6, pok. 510
tel. 33 4971 518, pze@um.bielsko.pl